Fietstocht Holten - Laren in het teken van 80 jaar vrijheid 10-04-2025

Ter ere van 80 jaar vrijheid hebben het Informatiecentrum Canadese Begraafplaats Holten en Laren & Oranje samen een bijzondere fietsroute en expositie opgezet. Vanaf april kunnen fietsers een historische tocht maken langs belangrijke locaties uit de Tweede Wereldoorlog.

Er zijn twee fietsroutes uitgestippeld: een route van 40 kilometer (Holten - Laren) en een uitgebreidere route van 60 kilometer (Holten - Laren - Almen). De lus naar Almen van 20 kilometer is ook apart te fietsen. Tijdens de tocht passeren fietsers 22 informatiepunten waar historische gebeurtenissen uit de oorlog worden belicht. Via de izi.TRAVEL-app ontvangen deelnemers uitgebreide achtergrondinformatie bij elk knooppunt.

De route start bij het Informatiecentrum Canadese Begraafplaats Holten, waar tevens een tijdelijke expositie te zien is over de bevrijding van Holten en Laren. Een kopie van deze expositie wordt ook tijdelijk tentoongesteld in het Kulturhus in Laren. Bezoekers kunnen hier onder andere posters en voorwerpen bekijken uit de collectie van Christiaan Harkink, die sinds 2011 met zijn metaaldetector op zoek is naar objecten uit de Tweede Wereldoorlog.

22 historische locaties langs de route

1. Ereveld – De Canadese Begraafplaats Holten is de rustplaats van meer dan 1.300 Canadese soldaten die sneuvelden tijdens de bevrijding van Nederland. Hier worden jaarlijks herdenkingen gehouden ter ere van hun opoffering.

2. Oorlogsmonument Holten – Dit monument werd al in 1940 opgericht, nog tijdens de oorlog. Later werden de namen van omgekomen verzetslieden en Joodse inwoners toegevoegd. Het herdenkingsmonument is een symbool van moed en verlies.

3. Heldhaftig optreden Rheal Lalonde – Sergeant Rheal Lalonde van het Régiment de Maisonneuve voerde een gevaarlijke actie uit om Duitse stellingen uit te schakelen. Voor zijn koelbloedigheid en heldhaftige optreden ontving hij een Bronzen Leeuw, een van de hoogste Nederlandse militaire onderscheidingen.

4. Oversteek Schipbeek (De Wippert) – Op 6 april 1945 waagden troepen van het South Saskatchewan Regiment de gevaarlijke oversteek van de Schipbeek. Hier werden succesvol enkele doelen veroverd.

5. Soldaten van Fusiliers Mont Royal bij een waterput – Hier verzamelden de troepen van het regiment Fusiliers Mont Royal zich ter voorbereiding op een misleidingsaanval bij de Roudaalderbrug. 

6. Hoofdkwartier Majoor Witzig – Op 4 april 1945 hield de leiding van het Duitse 18e Fallschirmjäger Regiment hoofdkwartier in een kleine boerderij aan de Olde Diek. De 28-jarige majoor Rudolf Witzig gaf hier een schriftelijk bevel aan al zijn officieren. Mogelijk heeft dit bevel bijgedragen aan de hardnekkige weerstand die het Duitse leger bood bij de bevrijding van het dorp Laren. 

7. Rambler - gevangenis voor ‘foute’ Larenaren– Na de bevrijding werden NSB’ers en collaborateurs in deze tijdelijke gevangenis vastgezet in afwachting van hun berechting door de autoriteiten.

8. Kerk en monument – Op het monument naast de kerk zijn de namen van oorlogsslachtoffers uit Laren te vinden. In de gevel van de kerk zijn nog steeds granaatinslagen zichtbaar, herinnerend aan de gevechten in april 1945.

9. Tijdelijke begraafplaats Dellezicht – Na de gevechten werden Canadese bevrijders tijdelijk begraven bij de boerderij Dellezicht. Hun lichamen zijn later herbegraven op de Canadese Begraafplaats in Holten.

10. Stolperstein Hendrik Jan Koeslag– Hendrik Jan Koeslag speelde een sleutelrol in het verzet tegen de Duitse bezetters. Zijn herdenkingssteen ligt bij de boerderij waar hij en zijn gezin onderduikers hielpen.

11. Verzetscentrum Oude Koeslag – Deze boerderij diende als verzetscentrum en schuilplaats voor geallieerde piloten en onderduikers. Tijdens de bevrijding werd het gebouw in brand gestoken en vernietigd.

12. Crash site Lancaster – In januari 1945 werd een Lancaster-bommenwerper neergehaald door de Duitsers en stortte neer bij Haarbroek. De zeven bemanningsleden zijn begraven op de begraafplaats in Gorssel.

13. Stolpersteine familie Philips-Goldwerth– Vijf stolpersteine markeren de huizen waar Joodse gezinnen woonden voordat ze werden weggevoerd naar concentratiekampen. De familie Philips-Goldwerth werd in Auschwitz vermoord.

14. Cammocktunnel – Op 7 oktober 1944 bracht de Nieuw-Zeelandse piloot Raymond John Cammock een Duitse munitietrein tot ontploffing. Hij verloor hierbij zelf het leven en werd later geëerd met een hoge militaire onderscheiding.

15. Tijdelijke begraafplaats ‘t Elger – Veertig Canadese soldaten die sneuvelden bij de bevrijding van Laren en Harfsen werden hier tijdelijk begraven die sneuvelden bij de oversteek van het Twentekanaal in Laren, in Harfsen.

16. Oversteek Twentekanaal – De eerste Canadese verkenningstroepen stuitten op vernielde bruggen over het Twentekanaal. Uiteindelijk werd een gevaarlijke oversteek gemaakt om de opmars voort te zetten.

17. Monument Black Watch – Dit monument eert de soldaten van het Royal Highland Regiment of Canada (Black Watch) en het Regiment de Maisonneuve, die een sleutelrol speelden in de bevrijding van Laren.

18. Uitwijkplaats V1– Rond Laren bevonden zich meerdere lanceerinstallaties voor de Duitse V1-raketten. Deze ongeleide bommen veroorzaakten veel schade en slachtoffers.

19. Kasteel Verwolde – Tijdens de oorlog bood Kasteel Verwolde onderdak aan tbc-patiënten en onderduikers.

20. Sanderman stuw – Op deze strategische plek vochten Canadese troepen om een bruggenhoofd te vestigen en de Duitse verdediging te doorbreken.

21. Monument Maurice Collins – Maurice Collins, een Canadese soldaat van het Black Watch-regiment, werd zwaar gewond door vijandelijk vuur en overleed enkele dagen later. Dit monument herdenkt zijn opoffering.

22. Ongeval met V2 bij ruïne Waardenborch – Tijdens de ontmanteling van een Duitse V2-raket in april 1945 vond een explosie plaats waarbij zes Britse soldaten omkwamen.

Een interactieve en educatieve ervaring

De Fietsroute Bevrijding Holten - Laren biedt een unieke kans om op een actieve manier stil te staan bij de geschiedenis. Dankzij de izi.TRAVEL-app krijgen fietsers toegang tot verhalen, foto’s en achtergrondinformatie die de historische locaties tot leven brengen.

Praktische informatie:

• Startpunt: Informatiecentrum Canadese Begraafplaats Holten

• Routes: 40 km en 60 km (met optie voor een extra lus van 20 km)

• App: izi.TRAVEL voor route- en achtergrondinformatie

• Expositie: Informatiecentrum Holten en tijdelijk in Kulturhus Laren

Kom en beleef deze bijzondere fietstocht en herdenk samen 80 jaar vrijheid.